PRACA PISEMNA Z WOS-U NA POZIOMIE ROZSZERZONYM

Przygotowując się do pisania pracy pisemnej pamiętajcie o trzech podstawowych kwestiach:

1. Po pierwsze, za każdą pracę pisemną przyznawane jest maksymalnie 20 punktów. Wśród nich kilka jest przyznawanych za tzw. elementy stałe ? wykorzystanie materiałów źródłowych, kompozycja, styl; pozostałe punkty - za elementy związane z konkretnym tematem.

2. Po drugie, wymagana jest określona treść, a liczba stron przeznaczona do pisania zmusza do precyzji wypowiedzi. Należy wyraźnie odnieść się do tego co jest zawarte w poleceniu.

3. Po trzecie, należy często opierać się na materiałach źródłowych zawartych w arkuszu i wykorzystywać je zarówno jako źródło danych i gotowych argumentów, jak i jako materiał do punktowania.

Pierwszym krokiem  przystąpienia do pisania pracy jest sporządzenie planu punktowego, czyli szczegółowego przyporządkowania punktów do wszelkich wyrażonych wprost bądź zakładanych z kontekstu elementów polecenia. Aby zobrazować tę ?suchą teorię? przeróbmy te założenia na konkretnym przykładzie.

Temat:
Scharakteryzuj współczesne społeczeństwo obywatelskie, uwzględniając po dwa pozytywne i negatywne aspekty jego funkcjonowania. Wymień i omów po dwa czynniki społeczno- ekonomiczne, polityczne i historyczne utrudniające tworzenie społeczeństwa obywatelskiego w Polsce. Zaproponuj sposoby przezwyciężania negatywnych aspektów jego funkcjonowania ( po dwa w odniesieniu do każdego z czynników). W swojej pracy  wykorzystaj dwa materiały źródłowe zamieszczone w arkuszu.

Zwracamy uwagę na zawarte w temacie zwroty: scharakteryzuj, wymień, omów, zaproponuj, wykorzystaj ? co przełoży nam się na konkretne punkty:

PLAN PUNKTOWY

A. Wymienienie dwóch czynników pozytywnych ? 2 punkty
B. Wymienienie dwóch czynników negatywnych ? 2 punkty
C. Wymienienie i omówienie dwóch czynników społeczno ? ekonomicznych ? 2 punkty
D. Wymienienie i omówienie dwóch czynników politycznych ? 2 punkty
E. Wymienienie i omówienie dwóch czynników historycznych ? 2 punkty
F. Zaproponowanie zmian w zakresie społeczno ? ekonomicznym ? 2 punkty
G. Zaproponowanie zmian w zakresie politycznym ? 2 punkty
H. Zaproponowanie zmian w zakresie historycznym ? 2 punkty

W sumie mamy 16 punktów, a więc 2 punkty przypadną jeszcze użytym prawidłowo materiałom źródłowym oraz 2 punkty kompozycji  i spójności pracy.

PLAN TREŚCIOWY

Uzupełniamy plan punktowy konkretnymi treściami:

A.  Wymienienie dwóch czynników pozytywnych:
- samoorganizacja obywatelska i rozwiązywanie problemów społecznych
- ochrona sfery publicznej przed nadużyciami władzy
B. Wymienienie dwóch czynników negatywnych:
- możliwość konfliktów społecznych w ramach pluralistycznie podzielonych grup
- straty finansowe wynikające z nadużywania strajków
C. Wymienienie i omówienie dwóch czynników społeczno ? ekonomicznych:
- mentalność odziedziczona po okresie PRL-u skutkuje postawą społeczności biernie nastawioną do życia i rozwiązywania napotykanych problemów
D. Wymienienie i omówienie dwóch czynników politycznych:
- silna konfliktowość i ideologizacja sceny politycznej: zniechęcenie do polityki i niska frekwencja wyborcza
- niska jakość prawa, mała stabilność; wysokie koszty dostosowywania się
E. Wymienienie i omówienie dwóch czynników historycznych:
- niska kultura polityczna; brak ciągłości obywatelskiej w czasach PRL ? sprawia, że dokonywanie wyborów jest nacechowane emocjonalnie i nie ma intelektualnej podbudowy
- zróżnicowanie jakości życia na wsi i w mieście
F. Zaproponowanie zmian w zakresie społeczno ? ekonomicznym
- wprowadzenie ulg dla firm wspierających działalność społeczną
- postawienie na rozwój edukacji
G. Zaproponowanie zmian w zakresie politycznym
- większościowa ordynacja wyborcza;
- rozszerzenie kompetencji samorządów
H. Zaproponowanie zmian w zakresie historycznym
- programy społeczne dla osób powyżej 50 roku życia i ich uaktywnianie
- realizowanie dodatkowych programów promujących edukację wśród osób z terenów wiejskich.

WYKORZYSTANIE TEKSTÓW ŹRÓDŁOWYCH

Pamiętaj, że należy wybrać spośród zawartych w arkuszu materiałów źródłowych te treści, które będą mogły zostać wykorzystane w argumentacji i odwołaniach i zastosuj je w wypowiedzi pisemnej. W ten sposób tworzymy pracę spójną logicznie i uporządkowaną.